– Szanowni państwo, koleżanki i koledzy – tymi słowami, 27.10. 2025 roku, Maria Zielony – prezes UTW w Lesznie, rozpoczęła konferencję nt. historii Uniwersytetów Trzeciego Wieku w Polsce. W roku 2025 mija 50 lat od powołania w naszym kraju pierwszego uniwersytetu, który powstał na warszawskich Bielanach. Inicjatorką tego przedsięwzięcia była profesor Halina Szwarc (1923-2002). Polska była trzecim krajem w Europie, w którym został założony uniwersytet. Pierwszy powstał w 1973 r. we Francji, w Tuluzie.
Na wstępie prezes Maria Zielony przedstawiła krótką statystykę obrazującą rozmiary działalności UTW. W Polsce działa ok. 700 uniwersytetów zrzeszających 200 tys. członków. Leszczyński UTW, który powstał w 1998, roku liczy obecnie 330 słuchaczy. Na świecie liczba seniorów zrzeszonych w różnych organizacjach typu edukacyjnego wynosi 12 mln, w tym 7 mln Chińczyków.
Znaczenie działalności UTW w Polsce zostało docenione przez Senat Rzeczypospolitej, który 26 marca 2025 r. podjął uchwałę w 50 rocznicę powstania pierwszego UTW w Polsce. Również uznanie dla dorobku działalności UTW wyraził wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz, podkreślając jego podstawową funkcję edukacyjną słowami: „edukacja nie zna wieku”.
Życiorys założycielki – profesor Haliny Szwarc zaprezentowała koleżanka z naszego uniwersytetu – Mariola Pietek. Bogaty, a zarazem ciekawy życiorys pani profesor obfituje w ogromne zasługi dla kraju, zarówno w okresie II wojny światowej, kiedy była agentką wywiadu Armii Krajowej (Polska Mata Hari), jak i po wojnie, gdy jako prof. nauk medycznych zajmowała się procesami starzenia organizmu. Jej motto „by dodawać życia do lat, nie tylko lat do życia” jest realizowane przez UTW poprzez programy zajęć intelektualnych, aktywności fizycznej i społecznej. Szeroka oferta programowa leszczyńskiego UTW, którą przypomniała kol. Mariola Pietek, pozwala zaznaczyć jego obecność w Lesznie.
Podczas konferencji został wygłoszony przez dr Małgorzatę Halec wykład pt. „Dla kogo UTW?”. Odpowiedź na to pytanie zawarta została m.in. w przedstawionych kryteriach przyjmowania członków do UTW oraz w przeprowadzonym sondażu. Otóż kryteria przyjmowania są różne: od ogólnych określeń typu „tylko wiek emerytalny” do bardzo konkretnie sprecyzowanych, np. w Jagiellońskim UTW są to: wiek 60+, średnie wykształcenie, znajomość podstaw komputeryzacji cyfrowej. Z kolei wyniki sondażu pozwoliły dowiedzieć się, co myślą inni, nie będący słuchaczami UTW, o tej formie działalności. Padały tu takie sformułowania, jak np. „UTW dla starszej młodzieży”, „skansen”, „dla samotnych”, „dla lubiących stadne życie”. I to ostatnie określenie jest najbardziej trafne, bo w hymnie seniorów słuszymy: „kochajmy się, radujmy się, nie dajmy się i spotykajmy się, bo takie chwile już nie wrócą”.
W części artystycznej Marek Prałat (aktor, reżyser Teatru Miejskiego w Lesznie) przeczytał refleksje małżonków – emerytów, w których w dowcipny i zabawny sposób wyrażają swoje zadowolenie z bycia emerytem i korzystania teraz z uciech życia, na które kiedyś nie można było sobie pozwolić. Ten żartobliwy utwór przygotowali członkowie naszego UTW, Elżbieta i Stanisław Wojciechowscy.
Czas spędzony na konferencji został umilony tańcem sekcji zumby, wystawą obrazów sekcji malarskiej i wyrobów sekcji rękodzieła oraz zdjęciami członków UTW w Lesznie sprzed 50 laty. Były wspomnienia, refleksje, zaduma.
Na zakończenie konferencji trio wokalne z I LO w Lesznie piosenką do słów Wojciecha Młynarskiego „Och życie, kocham cię nad życie” wprowadziło optymistyczny nastrój na dalsze lata działalności UTW.
Tekst: Barbara Lipka i Elżbieta Biskupska
O naszym spotkaniu ukazały relacje w mediach:
na portalu radia Elka ukazał się reportaż Jarka Adamka: pt. „Spotkanie w MOK. Pół wieku UTW w Polsce”
na portalu leszno24 ukazała się fotorelacja Justyny Ruteckiej-Siadek „Pierwszy w Polsce był w roku 1975. Teraz jest ich około 700, a jeden w Lesznie „ zdjęcia
reportaż filmowy w Telewizji Leszno Pięćdziesięciolecie Uniwersytetów Trzeciego Wieku
Media o 50-lecie UTW w Polsce – plik pdf
zdjęcia: Helena Sierpowska
